PETA đòi bản quyền cho bức ảnh tự sướng của một con khỉ

Hội bảo vệ động vật PETA mới đây đang cố gắng sử dụng luật bản quyền theo cách riêng của PETA, cụ thể hơn là về tấm ảnh selfie nổi tiếng của chú khỉ Macaca tên Naruto.

Tấm Selfie gây tranh cãi của Naruto

Vào thứ Ba vừa qua, PETA đã thay mặt Naruto đứng ra đâm đơn để đòi bản quyền cho tấm selfie nói trên.

Davis Slater, nhiếp ảnh gia chuyên chụp ảnh thiên nhiên, người sở hữu chiếc máy ảnh mà chú khỉ Naruto đã xoá mất, nói ông đã được cấp quyền tác giả cho bức ảnh ở Anh Quốc. Ông còn nói thêm ông “rất buồn” bởi vụ kiện của PETA tại Hoa Kỳ.

Đây là lần thứ hai trong năm nay các tổ chức động vật đề nghị Tòa án tối cao Hoa Kỳ giải quyết các vấn đề liên quan đến tình trạng pháp lý của những chú khỉ. Tháng trước, Tòa án thành phố New York đã giải quyết vụ kiện đòi quyền tự do dân sự, nguyên đơn là Dự án nhân quyền cho động vật, thay mặt hai chú tinh tinh khi chúng bị giữ tại một cơ sở nghiên cứu thuộc một trường đại học.

PETA khởi kiện một năm sau khi Văn phòng bản quyền Hoa Kỳ đồng ý với kết luận của Wikipedia rằng tấm selfie của một con khỉ không thể được đăng ký bản quyền. Văn phòng cũng cho biết “những thứ được tạo ra bởi thiên nhiên, động vật hoặc thực vật” không bao giờ được cấp quyền đó.

Trong đơn kiện của mình, PETA quả quyết rằng Văn phòng bản quyền đang thi hành sai luật.

"Nếu như tấm ảnh tự sướng của chú khỉ được chụp bằng một người, trong trường hợp người đó sử dụng máy ảnh của ông Davis, thì người đó sẽ có quyền đòi bản quyền cho tấm ảnh. Trong khi đó, việc đòi bản quyền của các loài không phải loài người có thể hơi lạ lẫm, nhưng chiếu theo Luật bản quyền Hoa Kỳ bộ luật số 17- điều 101, luật này bảo vệ quyền lợi cho bất kỳ sản phẩm nguyên bản nào, trong trường hợp này là tấm ảnh được chụp bởi khỉ Naruto. Bởi vậy, Naruto nên được bảo hộ quyền sở hữu và quyền được bồi thường thiệt hại cũng như những đền bù khác cho việc tấm ảnh của bản thân bị vi phạm bản quyền."

Vụ kiện cáo yêu cầu thẩm phán ở San Francisco cấp phép bản quyền cho chú khỉ, và cấp phép cho PETA quyền “quản lý và bảo vệ quyền lợi của Naruto đối với tấm ảnh tự sướng. Tất cả những lợi nhuận thu được từ việc bán, cấp phép và các hoạt động thương mại khác, bao gồm cả lợi nhuận được trả lại từ bị đơn phải được sử dụng cho lợi ích của Naruto, cho gia đình và cộng đồng của nó, bao gồm cả việc bảo tồn môi trường sống của loài khỉ nói chung.”

Trong năm ngoái, Wikimedia, công ty mẹ của Wikipedia, đã tuyên bố rằng "công chúng hoàn toàn có quyền sử dụng miễn phí tấm selfie của Naruto cũng như những tấm ảnh khác mà Naruto chụp".

Naruto đã trộm chiếc máy ảnh của David trong chuyến đi của ông tới Indonesia vào năm 2011 và nó đã chụp hàng ngàn tấm ảnh. Đặc biệt trong đó có tấm selfie nổi tiếng đã được đăng tải và cấp phép sử dụng tự do trên Kho lưu trữ tập tin phương tiện Wikimedia Commons. Slater nói quyết định đó của Wikimedia đã khiến ông thiệt hại rất nhiều phí bản quyền.

Slater và nhà xuất bản Blurb là bị đơn trong vụ kiện này. Slater mới đây đã xuất bản một cuốn sách mang tên “Wildlife Personalities” (tạm dịch: Tính cách của động vật hoang dã), trong đó bao gồm cả những tấm ảnh được chụp bởi Naruto.