Tưởng chừng là 1 trò chơi dựa vào may mắn, chúng ta hoàn toàn có thể tận dụng toán học để giành chiến thắng.
Câu hỏi về việc "Làm thế nào để chiến thắng trong trò chơi đấm - lá - kéo?" (tên dân gian là 'oẳn tù tì') là 1 trong những đề tài gây tranh cãi trên mạng internet. Trong suốt 1 thời gian dài, nhiều nhà toán học đã đào sâu nghiên cứu và đưa ra nhiều giả thiết về cách chiến thằng trò chơi này dễ dàng, thay vì phụ thuộc vào may mắn.
Zhijian Wang, giáo sư toán học tại trường Đại Học Chiết Giang, Trung Quốc, đã dày công nghiên cứu quy luật của trò chơi này trên những người chơi thật, và tìm ra phương pháp chiến thắng nó.
Trong thí nghiệm của mình, Wang nhận thấy rằng người chơi thường có xu hướng gắn tiếp tục lựa chọn giống với những ván thắng trước đó của họ, còn nếu thua, học sẽ ngay lập tức chuyển sang các lựa chọn còn lại. Bởi chỉ có 3 lựa chọn là đấm - lá - kéo, việc vận dụng quy luật trên cũng phần nào tăng cơ hội chiến thắng của bạn. Wang gọi quy luật này là "dòng chảy tuần hoàn liên tục".
Trong thực tế, chúng ta có 2 người chơi tạm gọi là Người chơi A và Người chơi B. Cả đều không có những tính toán khoa học và chỉ có thể ngẫu nhiên ra đưa ra 1 lựa chọn nào đó.
- Nếu Người A ra đấm và Người B ra lá, Người A thua.
- Ở lần chơi tiếp theo, Người A có thể giả định rằng Người B sẽ tiếp tục ra lá thêm 1 lần nữa và sẽ sử dụng kéo để khắc chế.
- Tới ván thứ 3, vì Người B là người vừa nhận thất bại, Người A có thể giả định rằng B sẽ sử dụng 2 lựa chọn còn lại là kéo hoặc đấm. Trong trường hợp này, theo phép tính xác suất, sẽ có nhiều khả năng Người B chọn kéo bởi ở ván trước đó, kéo là lựa chọn giúp Người A chiến thắng. Nhận định được điều này, Người A ra đấm và giành chiến thắng.
Nếu bạn chơi oẳn tù tì với lý thuyết trên, hãy hiểu rằng nếu bạn có xác định chiến lược cho mình, kết quả thực tế vẫn là ngẫu nhiên. Bởi ai cũng hiểu, ván chơi đầu tiên sẽ quyết định kết quả của các ván chơi sau (theo quy luật "dòng chảy tuần hoàn liên tục"). Tuy vậy, trong ván chơi đầu tiên, ngẫu nhiên sẽ có 3 kết quả, bạn thắng, bạn thua hoặc 2 người hòa nhau. Khi này, các chiến lược mới có thể được hình thành.
Theo toán xác suất, bạn có 3 lựa chọn đấm - lá - kéo trong ván chơi đầu tiên, đồng thời có 3 khả năng là thắng, hòa và thua trong ván chơi đó. Như vậy, nếu vận dụng quy luật "dòng chảy tuần hoàn liên tục", chúng ta chỉ có 9 chiến lược rõ ràng trong mọi ván đấu. Trong 9 chiến thuật này, mỗi chiến thuật đều có 1 chiến thuật khác có thể đánh bại nó. Như vậy, việc sử dụng bất kỳ 1 trong 9 chiến thuật trên đều không giúp bạn chắc chắn chiến thắng trong trò chơi.
Nhưng theo 1 số người khác, hãy cứ bỏ hết các chiến thuật nói trên, hoặc chỉ có thể sử dụng chúng nếu bạn đối đầu với các tay mơ. Chiến lược để chiến thắng trong 3 ván chơi (Best of 3), hãy dùng chính xác 3 lựa chọn khác nhau cho mỗi ván. Quy luật này được gọi là Cân bằng Nash. Trong suốt 1 thời gian dài, việc sử dụng Nash cho thấy khả năng chủ động của nó trong trò "oẳn tù tì" và nâng tỉ lệ chiến thăng lên tương đối.
Zhijian Wang quyết định tìm ra một phương pháp tối ưu hơn. Ông tìm 72 học sinh làm tình nguyện viên đối đầu với nhau trong trò chơi oăn tù tì này, tất cả được chia làm 12 nhóm, mỗi nhóm 6 ngươi chơi và mỗi nhóm chơi khoảng 300 ván với nhau. Tất nhiên, Wang treo một giải thưởng cho người nào có tỉ lệ thắng cao nhất.
Vòng tuần hoàn Đấm (Rock) - Lá (Paper) - Kéo (Scissors).
Khi xem lại kết quả, Wang thấy rằng các học sinh lựa chọn đấm - lá - kéo gần như bằng nhau, tức quy luật Cân bằng Nash. Tuy nhiên, sau khi nghiên cứu kỹ, ông nhận ra một mô hình khá bất thường.
Ông phát hiện ra rằng, người chiến thường lặp lại lựa chọn trước đó, còn người thua thì tìm một lựa chọn khác, điều này giống với quy luật cổ điện mà nhiều người tin tưởng. Các lựa chọn đó bắt nguồn từ "phản xạ có điều kiện", và trong trò "oẳn tù tì" nó được gọi là "chiến thuật có điều kiện".
Sau tất cả, có những lý thuyết mà bạn nên nắm vững khi đối mặt với "trò chơi may rủi" này. Nếu đối phương thắng, một khả năng rất lớn họ sẽ tiếp tục chọn lại lựa chọn ở ván thắng đó, còn nếu bạn thắng, tin tưởng rằng đối thủ sẽ học theo lựa chọn mà bạn vừa sử dụng. Tất cả tới từ phản xạ có điều kiện trong não bộ, bạn cần tỉnh táo và đưa ra các lựa chọn bằng lý trí thay vì để phản xạ và may mắn quyết định thắng thua.
Tham khảo Techinsider
NỔI BẬT TRANG CHỦ
Huawei và SMIC gặp khó khăn với tiến trình sản xuất chip, mắc kẹt ở 7nm cho đến ít nhất năm 2026
Huawei và SMIC sẽ phải đối mặt với hàng loạt khó khăn trong thời gian tới.
Dựa trên lý thuyết mới, lần đầu tiên ngành vật lý học "chụp hình" được một hạt photon