Chúng ta có thể đi trực thăng và bay thẳng đến đỉnh Everest không?

Everest, với độ cao 8.848,86 mét, luôn là thử thách lớn ngay cả đối với những nhà leo núi chuyên nghiệp, vậy tại sao không sử dụng công nghệ hàng không để dễ dàng vượt qua thử thách này? Mặc dù về mặt lý thuyết, một số trực thăng đặc biệt có thể đạt đến độ cao đó, nhưng thực tế lại không hề đơn giản như vậy. Những rào cản về kỹ thuật, khí hậu và địa hình khiến việc này trở thành một nhiệm vụ cực kỳ khó khăn, thậm chí có thể nói là bất khả thi trong điều kiện thông thường.

Trực thăng hoạt động nhờ lực nâng được tạo ra khi cánh quạt quay và đẩy luồng không khí xuống phía dưới. Tuy nhiên, càng lên cao, không khí càng loãng, đồng nghĩa với việc lực nâng cũng giảm dần. Ở một độ cao nhất định, cánh quạt dù quay với tốc độ tối đa cũng không thể tạo ra đủ lực để giữ trực thăng tiếp tục bay lên. Đây chính là một trong những rào cản lớn nhất của việc sử dụng trực thăng để chinh phục đỉnh Everest.

Không khí càng loãng, động cơ trực thăng càng mất hiệu suất do quá trình đốt cháy nhiên liệu phụ thuộc vào oxy. Khi lượng oxy trong không khí giảm mạnh, nhiên liệu không thể cháy hiệu quả, dẫn đến việc động cơ hoạt động kém dần, thậm chí có thể mất hoàn toàn công suất. Đây là lý do tại sao hầu hết các loại trực thăng chỉ có thể bay đến độ cao khoảng 4.000 đến 6.000 mét so với mực nước biển, thấp hơn nhiều so với độ cao của Everest.

Ngay cả khi có một loại trực thăng đặc biệt có thể hoạt động ở độ cao trên 8.000 mét, chúng ta vẫn phải đối mặt với những thử thách khắc nghiệt của môi trường trên đỉnh Everest. Đầu tiên, thời tiết ở đây thay đổi cực kỳ nhanh chóng và khó đoán. Một phút trước, bầu trời có thể trong xanh, nhưng chỉ sau đó vài phút, một cơn bão tuyết dữ dội có thể bất ngờ ập đến, làm giảm tầm nhìn xuống gần như bằng không. Gió mạnh, tuyết rơi dày đặc có thể gây mất kiểm soát cho trực thăng, thậm chí làm hỏng các bộ phận quan trọng của nó. Các luồng khí lưu động mạnh mẽ và khó lường ở độ cao này cũng có thể tạo ra nhiễu động không khí lớn, khiến việc điều khiển trực thăng trở nên cực kỳ khó khăn. Những cơn gió thay đổi đột ngột về hướng và tốc độ có thể làm mất thăng bằng trực thăng, gây ra các hiện tượng nguy hiểm như giật gió hay thậm chí rơi tự do.

Nhiệt độ trên đỉnh Everest là một thử thách khắc nghiệt khác. Với mức trung bình khoảng -29°C, đôi khi xuống tới -60°C, điều kiện lạnh giá này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của trực thăng. Ở nhiệt độ thấp như vậy, bề mặt thân máy bay có thể nhanh chóng đóng băng, nhiên liệu trở nên khó bay hơi hơn, hiệu suất đốt cháy giảm sút, dẫn đến công suất động cơ suy giảm. Dầu bôi trơn cũng trở nên đặc hơn, làm chậm hoạt động cơ học và khiến các bộ phận quan trọng vận hành kém hiệu quả. Hơn nữa, các bộ phận bằng cao su trong hệ thống niêm phong cũng có thể trở nên giòn, dễ nứt vỡ, dẫn đến rò rỉ nhiên liệu hoặc hỏng hóc nghiêm trọng. Những vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất bay mà còn đặt ra nguy cơ lớn về an toàn cho phi hành đoàn và trực thăng.

Ngay cả khi vượt qua được những khó khăn kể trên và có thể đưa trực thăng lên đến đỉnh Everest, vẫn còn một thử thách lớn khác: làm thế nào để hạ cánh an toàn? Một chiếc trực thăng cần một bề mặt bằng phẳng, ổn định để có thể hạ cánh, nhưng địa hình trên đỉnh Everest lại hoàn toàn không đáp ứng được yêu cầu này. Đa số khu vực trên đỉnh núi là các tảng đá lởm chởm, phủ đầy tuyết, có những nơi nhìn có vẻ bằng phẳng nhưng thực chất chỉ là lớp tuyết mỏng che phủ những khe nứt nguy hiểm. Nếu trực thăng hạ cánh trên bề mặt không ổn định, nó có thể bị lún xuống tuyết, mất thăng bằng và thậm chí lật nhào. Một khi bị nghiêng hoặc rơi vào tư thế không thuận lợi, việc cất cánh trở lại sẽ trở nên gần như bất khả thi.

Dù có nhiều rào cản, nhưng lịch sử đã ghi nhận một lần hạ cánh trực thăng lên đỉnh Everest. Vào ngày 14/5/2005, phi công người Pháp Didier Delsalle đã điều khiển một chiếc trực thăng hạng nhẹ hạ cánh thành công trên đỉnh Everest. Tuy nhiên, điều quan trọng là trong suốt thời gian hạ cánh, cánh quạt của trực thăng không hề dừng lại. Điều này có nghĩa là trực thăng chỉ chạm nhẹ xuống bề mặt đỉnh núi mà không thực sự dừng hoàn toàn, nhằm đảm bảo nó có thể cất cánh lại ngay lập tức. Đây là một kỳ tích đáng kinh ngạc, nhưng cũng cho thấy rằng ngay cả với những điều kiện tốt nhất, việc hạ cánh trực thăng lên Everest vẫn là một nhiệm vụ vô cùng nguy hiểm và không thực tế cho mục đích thông thường.

Mặc dù về mặt lý thuyết có thể dùng trực thăng để bay thẳng lên đỉnh Everest, nhưng thực tế lại cho thấy điều này là cực kỳ khó khăn, nguy hiểm và không khả thi đối với mục đích leo núi thông thường. Những hạn chế về lực nâng, hiệu suất động cơ, điều kiện thời tiết khắc nghiệt và địa hình không phù hợp khiến ý tưởng này trở thành một giấc mơ xa vời hơn là một giải pháp thực tế. Nếu thực sự muốn chinh phục Everest, có lẽ cách duy nhất và đáng giá nhất vẫn là đối mặt với thử thách của thiên nhiên bằng chính đôi chân của mình, thay vì trông chờ vào một con đường tắt đầy rủi ro như bay trực thăng lên đỉnh núi.